มาไขข้อข้องใจกัน! มดลูกคว่ำ ทำให้มีลูกยากจริงหรือ?
คุณแม่หลายคนที่กำลังวางแผนจะมีลูกอาจเคยได้ยินว่าภาวะ ‘มดลูกคว่ำ’ เป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้คุณแม่มีลูกยาก จนเกิดความกังวล วันนี้เราจะพาเหล่าว่าที่คุณแม่ทุกท่านไปไขข้อข้องใจกันว่ามดลูกคว่ำมีผลต่อการตั้งครรภ์จริงหรือ และคุณแม่ควรทำอย่างไรเพื่อป้องกันปัญหานี้
มดลูกคว่ำคืออะไร?
มดลูกคว่ำ (Anteverted Uterus) คือ ภาวะที่มดลูกอยู่ในตำแหน่งที่เอียงคว่ำลงด้านล่างมากกว่าปกติ ซึ่งแตกต่างจากตำแหน่งปกติที่มดลูกมักจะอยู่ตรงกลางหรือเอียงไปด้านหน้าและหลังเล็กน้อย ภาวะมดลูกคว่ำเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นเป็นปกติในผู้หญิงถึง 70-75% โดยอาจขึ้นอยู่กับสรีระ พันธุกรรม ประวัติการตั้งครรภ์ หรือปัญหาสุขภาพ นอกจากนี้ ถึงแม้ว่าภาวะมดลูกคว่ำจะไม่ใช่สาเหตุโดยตรงของภาวะมีบุตรยาก แต่นี่อาจเป็นสัญญาณเตือนว่าร่างกายของคุณกำลังมีปัญหาสุขภาพที่อาจส่งผลต่อการมีบุตรได้
มดลูกคว่ำทำให้มีลูกยากจริงหรือ?
สำหรับคุณแม่ที่เป็นกังวลเกี่ยวกับการตั้งครรภ์ เราขอบอกเลยว่ามดลูกคว่ำไม่ได้ทำให้คุณแม่มีลูกยากหรือเพิ่มโอกาสการแท้ง โดยจะยังสามารถตั้งครรภ์ได้ตามปกติ เนื่องจากตำแหน่งของมดลูกมักจะไม่ส่งผลต่อความสามารถของอสุจิในการไปถึงไข่ ยกเว้นในบางกรณีที่มดลูกเอียงมากจนมีผลต่อการเดินทางของอสุจิซึ่งเป็นกรณีที่พบได้ยาก
โดยสาเหตุส่วนใหญ่ที่ทำให้คุณแม่มีบุตรยากมักมาจากปัญหาสุขภาพ เช่น เยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis), เนื้องอกมดลูก (Uterine fibroids), โรคแอชเชอร์แมน (Asherman Syndrome), ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (Polycystic Ovarian Syndrome: PCOS), เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Adenomyosis) และภาวะมีบุตรยากจากปัจจัยมดลูก (Uterine Factor Infertility) ดังนั้น หากคุณแม่มีข้อกังวลเกี่ยวกับการตั้งครรภ์หรือสุขภาพมดลูก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสม
อาการและสาเหตุของมดลูกคว่ำ
ผู้หญิงที่มีมดลูกคว่ำส่วนใหญ่จะไม่แสดงอาการใด ๆ เว้นแต่จะมีการเอียงมากจนทำให้เกิดอาการปวดหรือรู้สึกเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ โดยสาเหตุของการมีมดลูกคว่ำส่วนใหญ่เกิดขึ้นตามธรรมชาติตั้งแต่กำเนิด แต่บางครั้งอาจเกิดจากความผิดปกติ เช่น
- การอักเสบติดเชื้อบริเวณอุ้งเชิงกราน ทำให้เนื้อเยื่อบวมและอักเสบ จนดันให้มดลูกคว่ำลง
- การเป็นเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่หรือช็อกโกแลตซีสต์ อาจทำให้ตำแหน่งของมดลูกเคลื่อนที่ผิดไปจากปกติได้
- ก้อนเนื้องอกบริเวณมดลูก อาจดันให้มดลูกเคลื่อนที่ผิดตำแหน่ง
- พังผืดในอุ้งเชิงกราน จากการอักเสบ ติดเชื้อหรือการผ่าตัดบริเวณช่องท้อง อาจส่งผลให้มดลูกคว่ำได้
หากคุณสงสัยว่าตนเองมีมดลูกคว่ำ ควรพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัย โดยแพทย์อาจใช้วิธีการตรวจภายใน หรือลองคลำบริเวณช่องคลอด ปากมดลูก มดลูก และรังไข่เพื่อตรวจสอบว่ามีความผิดปกติหรือไม่ นอกจากนี้ ยังสามารถใช้การตรวจอัลตราซาวด์ทางช่องคลอดเพิ่มเติม เพื่อยืนยันว่าว่ามดลูกมีการเอียงผิดปกติหรือไม่ ซึ่งถ้าไม่ได้มีอาการมดลูกคว่ำจนส่งผลกระทบต่อสุขภาพก็ไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษา
นอกจากนี้ ถึงแม้ว่าจะไม่มีวิธีการป้องกันภาวะมดลูกคว่ำได้โดยตรง แต่เหล่าว่าที่คุณแม่ทุกคนสามารถป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากปัญหามดลูกได้ ดังนี้
- ใช้ถุงยางอนามัยอยู่เสมอและไม่เปลี่ยนคู่นอนบ่อย ๆ เพื่อลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์
- เข้ารับการตรวจภายในและการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเป็นประจำ
- ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหากพบว่าประจำเดือนมาไม่ปกติ
- พบแพทย์เมื่อรู้สึกไม่สบายหรือเจ็บปวดบริเวณอุ้งเชิงกรานและช่องท้อง
แม้ว่าภาวะมดลูกคว่ำอาจฟังดูเป็นเรื่องน่ากังวล แต่ความจริงแล้วคุณแม่ยังสามารถตั้งครรภ์ได้ตามปกติหากไม่มีปัญหาสุขภาพอื่น ๆ การเข้ารับคำปรึกษาจากแพทย์ก่อนวางแผนครรภ์และการดูแลสุขภาพให้แข็งแรงจึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้คุณแม่มีโอกาสได้เจอลูกน้อยตามที่ตั้งใจค่ะ
