Baby Led Weaning (BLW)
ฝึกลูกกินข้าวเอง ให้อิสระในการหยิบจับอาหาร
เมื่อถึงวัยที่ลูกเริ่มทานอาหารได้แล้ว เหล่าคุณแม่ก็จะเริ่มงัดกลยุทธ์ต่าง ๆ ขึ้นมาใช้เพื่อให้ลูกกินอาหารให้ครบตามโภชนาการที่ควรจะเป็น วันนี้เราจะมาแนะนำวิธีการฝึกลูกกินข้าวเองให้เป็นด้วยวิธี Baby Led Weaning (BLW) กันค่ะ วิธีนี้จะช่วยให้ลูกเจริญอาหาร และมีความสุขในการกินได้อย่างเต็มที่
Baby Led Weaning (BLW) คืออะไร
Baby Led Weaning (BLW) คือ วิธีฝึกลูกกินข้าวเอง มอบอิสระให้การกินของลูกด้วยการให้หยิบอาหารกินเองด้วยมือ โดยอาหารที่ให้กินนั้นจะเป็นอาหารคล้ายของผู้ใหญ่เลยค่ะ จะไม่บด ไม่ปั่น ไม่ใช้ช้อน และไม่ปรุงแต่งในเด็กขวบแรก ลูกจะได้สัมผัสพื้นผิว ลักษณะความแข็ง ความนุ่มของอาหาร เรียนรู้การเคี้ยว การกลืน และรับรู้ถึงความรู้สึกที่สามารถหยิบอาหารเข้าปากได้ด้วยตัวเอง
ประโยชน์ของการฝึกลูกกินข้าวเองด้วยวิธี Baby Led Weaning
- ลูกจะแฮปปี้ในการกินมากขึ้น เป็นการสร้างทัศนคติที่ดีต่ออาหาร
- BLW เป็นการฝึกให้ลูกช่วยเหลือตัวเอง
- ฝึกนิสัยการกินอาหารที่ดี ไม่กินไปเล่นไป
- ลูกจะอยากกินอาหารเองและไม่เลือกกิน ไม่ว่าจะมีรูปร่างหรือเนื้อสัมผัสแบบไหนก็กินได้
- ทดลองกินอาหารหลากหลายมากขึ้น
- ลูกจะสามารถกินผัก ผลไม้ได้มากขึ้น
- BLW ยังช่วยพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก ฝึกการใช้กล้ามเนื้อมือผ่านการหยิบ จับ
- ที่สำคัญคือ สบายคุณแม่ ไม่ต้องเหนื่อยป้อนค่ะ
Baby Led Weaning (BLW) สามารถฝึกได้เมื่อไหร่ ?
อายุที่เหมาะต่อการฝึก Baby Led Weaning คือตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป เพราะระบบย่อยอาหารจะพร้อมมากที่สุด และต้องมีความพร้อมด้านร่างกายด้วย ดังนี้
- ลูกต้องนั่งหลังตรงเพื่อป้องกันอาหารติดคอหรือสำลัก
- รอให้ลูกสามารถหยิบสิ่งของด้วยมือให้ได้ก่อน จึงจะคว้า จับ หรือกำอาหารได้
- ปฏิกิริยา Tongue Thrust Reflex หรือการดัน/ดุนลิ้น จะต้องหายไปก่อน ซึ่งจะค่อย ๆ หายไปเองในช่วงอายุ 4 – 6 เดือน
วิธีเช็กว่าอาการนี้หายไปหรือยัง ให้คุณแม่เอานิ้วชี้ไปวางบนปากลูก คล้ายตอนทำท่าจุ๊ปาก
ถ้าลูกยังเอาลิ้นดันนิ้วเราออกมา แสดงว่ายังไม่หาย แต่ถ้าลูกดูดนิ้วเรา ทำจุ๊บ ๆ จ๊วบ ๆ แสดงว่าหายไปแล้ว
ทั้งนี้คุณแม่ไม่ต้องเป็นกังวลเรื่องฟันของลูกในการเริ่มต้น BLW นะคะ เพราะลูกสามารถใช้เหงือกบดอาหารได้ นอกจากนี้ ในเรื่อง “กินได้มากหรือน้อยแค่ไหน” ไม่สำคัญเท่ากับเข้าใจคอนเซ็ปต์ในการกิน เพราะในขวบปีแรก อาหารหลักของเด็กคือ นมแม่ หรือนมผง ส่วนอาหารเสริมเป็นสิ่งที่มาเสริมอาหารหลัก
อ้างอิง: https://www.nhs.uk/conditions/baby/weaning-and-feeding/babys-first-solid-foods/
การฝึกลูกกินข้าวเองด้วยวิธี Baby Led Weaning (BLW) มีกฎว่า…
- ช่วงเริ่มต้นในสัปดาห์แรก ควรไปอย่างช้า ๆ สบาย ๆ เน้นอาหารนิ่ม แต่ไม่เละ หั่นชิ้นพอดีคำ จับถนัดมือ เช่น พวกผักต้มสุก และผลไม้ประมาณ 3 – 4 อย่าง เมื่อลูกเริ่มชินแล้วก็ค่อย ๆ เปลี่ยนให้เป็นอาหารแบบผู้ใหญ่มากขึ้น และที่สำคัญไม่ควรปรุงแต่งมากเกินไปนะคะ
- การทำ Baby Led Weaning ต้องให้ลูกนั่งกินเท่านั้นนะคะ ซึ่งจำเป็นต้องใช้เก้าอี้กินข้าวสำหรับเด็ก (High Chair) ที่มีพนักพิงและปรับระดับความสูงให้เท่ากับโต๊ะอาหารในบ้านได้
- คุณพ่อและคุณแม่จะต้องไม่ป้อน ไม่เชียร์ และไม่บังคับ รอให้ลูกหยิบอาหารเข้าปากเอง เราเพียงแค่เสิร์ฟอาหารที่ถูกโภชนาการให้ก็พอค่ะ
- อยู่กับลูกตลอดเวลา ห้ามปล่อยลูกไว้คนเดียวเด็ดขาด คุณแม่หรือคนดูแลควรมีความรู้ในเรื่องการช่วยเหลือ ปฐมพยาบาลเบื้องต้น เพื่อป้องกันเวลาที่มีอาหารหลุดเข้าไปในคอแล้วไปกั้นทางเดินหายใจ
วิธีฝึกลูกกินข้าวเอง Baby Led Weaning (BLW)
- เริ่มฝึกได้เมื่อลูกมีอายุ 6 เดือนขึ้นไป
- จับลูกนั่งเก้าอี้
- เตรียมวัตถุดิบ อาหารที่มีคุณค่าโภชนาการเหมาะสมตามวัย เรามีวัตถุดิบที่สามารถนำมาทำเป็นอาหาร BLW มาแนะนำให้ด้วยค่ะ เช่น
- อาหารแท่งพอดีคำ หรือ Finger Food คลิกอ่านเพิ่มเติม ฝึกลูกกินข้าวเองให้เป็น เสริมพัฒนาการด้วย Finger Food
ต้องหั่นเป็นแท่ง พอดีคำ ไม่ใหญ่จนเกินไป ห้ามหั่นเต๋าเด็ดขาด - ฟักทอง หั่นเป็นชิ้น หรือเป็นแท่ง ความยาวเท่านิ้วชี้ ช่วยให้หยิบจับง่ายขึ้นสำหรับเด็กที่เพิ่งเริ่มฝึก
- แคร์รอต หั่นเป็นแท่ง ขนาดประมาณนิ้ว
- มะเขือเทศ หั่นเป็นซีก พอดีคำ ห้ามหั่นเป็นแว่น
- บรอกโคลี ต้มหรือนึ่งให้สุก หั่นเป็นช่อ เหลือก้านให้เพื่อให้ลูกจับถนัด
- เห็ดแชมปิญอง / เห็ดออรินจิ ต้มหรือนึ่งให้สุก หั่นเป็นชิ้นให้หนาเท่านิ้วมือ
- ไข่ต้ม ต้มให้สุกแล้วหั่นเป็นซีก
- เนื้อหมู หั่นเป็นแท่งตามความยาว
- กุ้ง ผ่าหลังตามความยาว อาจแบ่งเป็น 2 – 3 ชิ้น สำหรับเด็กที่เพิ่งเริ่ม ถ้าฝึกมาสักระยะแล้วสามารถใช้ทั้งตัวได้เลย
- ผลไม้เนื้อแข็ง เช่น แอปเปิล ฝรั่ง สาลี่ หั่นซีกตามความยาว หรือหั่นเป็นเส้น
- ผลไม้เนื้อนิ่ม เช่น สับปะรด สามารถหั่นได้ทั้งแบบเป็นแท่ง ชิ้นสามเหลี่ยม หรือชิ้นวงกลม
โดยหลักแล้วการหั่นอาหารแบบ Baby Led Weaning (BLW) ควรหั่นเป็นแท่งยาว เพื่อให้ลูกหยิบจับได้ถนัดมือ ความยาวเท่านิ้วชี้ ความหนาเท่านิ้วก้อย แล้วแบ่งเป็น 2 – 4 ส่วน ทั้งนี้ลูกจะได้เรียนรู้ทั้งการกัด การเคี้ยวที่ถูกต้องก่อนกลืน เพราะถ้าเราหั่นอาหารชิ้นเล็ก ลูกอาจจะกลืนไปเลย ทำให้ไม่ได้ฝึกการกัดและเคี้ยว
- กำหนดเวลากินอาหาร เพียง 15 – 45 นาทีเท่านั้น
ส่วนเรื่องการฝึกดื่มน้ำ แนะนำให้ใช้แก้วหัดดื่ม (sippy cup) ใส่น้ำปริมาณน้อย ๆ ก่อนในช่วงแรกเริ่ม หากกังวลว่าจะหกเลอะเทอะ หรือลูกไม่มีแรงยกถ้าใส่น้ำเยอะไป เมื่อเด็กเริ่มชินแล้ว ค่อยเทน้ำเกินครึ่งแก้วได้ เมื่อลูกยกแก้วเข้าปากจะง่ายกว่าแก้วที่มีน้ำน้อย ก่อนขวบให้ดื่มน้ำประมาณ 4o z/วันก็พอค่ะ ยังไม่ควรให้เด็กดื่มน้ำผัก ผลไม้ เพราะไม่ได้มีคุณค่าทางโภชนาการต่อเด็กที่อายุต่ำกว่า 1 ขวบ - ห้ามช่วยลูกด้วยการป้อนเด็ดขาด
- ไม่เชียร์ ไม่บังคับ รอให้ลูกหยิบอาการกินเองตามความต้องการ
- พ่อแม่คอยดูแลอย่างใกล้ชิด ไม่ควรปล่อยลูกฝึก BLW ตามลำพัง
ในช่วงแรกที่ฝึกลูกกินข้าวเองให้เป็นด้วยวิธี Baby Led Weaning อาจจะขัดใจคุณแม่ไปบ้าง มีหก เลอะเทอะ กินหมด/ไม่หมดบ้าง หรืออยากป้อนใจจะขาด แต่เราต้องใจแข็งนิดนึงนะคะ เพื่อฝึกลูกให้หยิบอาหารเข้าปากเองได้ เราเพียงอยู่ดูแลลูกระหว่างกินให้มีความปลอดภัย ลูกก็จะเรียนรู้และกินอาหารได้หลากหลายมากขึ้นแล้วล่ะค่ะ
