ชวนพ่อแม่ถอดรหัสเรื่อง ‘สี’ ตัวช่วยลับ เสริมพัฒนาการเด็ก
คุณพ่อคุณแม่สงสัยไหมคะ? ว่าสีช่วยเรื่องพัฒนาการเด็กได้ยังไง สังเกตพวกของเล่นเด็กก็มักจะมีสีสันสดใสอยู่เสมอ หรือแม้แต่การ์ตูนเรื่องโปรดก็ยังเป็นขบวนการห้าสีอีกแน่ะ! นั่นก็เพราะว่า… เด็ก ๆ เรียนรู้และจดจำสิ่งต่าง ๆ จากสีที่เห็นในชีวิตประจำวัน เช่น สีเขียวของต้นไม้ หรือสีฟ้าของน้ำทะเล ซึ่งสีเหล่านี้ก็เป็นตัวช่วยสำคัญในการกระตุ้นระบบประสาท เสริมสร้างพัฒนาการเด็กที่ส่งผลต่อทักษะการจำ การสื่อสาร และการพัฒนาอารมณ์ด้วย วันนี้ Cotton Baby จะมาเล่าความลับเรื่องสี ที่สำคัญต่อพัฒนาการเด็กให้ฟังกันค่ะ
การเกี่ยวโยงของ ‘สี’ กับ ‘พัฒนาการเด็ก’
การมองเห็นของลูกน้อยเริ่มขึ้นทันทีเมื่อลืมตาดูโลก สำหรับเด็กทารกจะมีระยะสายตาที่ใกล้มาก รัศมีการมองเห็นจำกัดแค่ 30 เซนติเมตร และเห็นเป็นภาพขาว-ดำ ซึ่งระบบการมองเห็นจะพัฒนาอย่างสมบูรณ์เมื่อเจ้าตัวน้อยมีอายุได้ 4 เดือน จึงทำให้เริ่มสร้างการจดจำ และเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ได้ดีมากขึ้น โดยเฉพาะเรื่องสี ซึ่งสัมพันธ์กับอารมณ์ และพัฒนาการเด็กโดยตรง
จากงานวิจัยในปี 1966 – On The Relation of Color and Personality ของ เค. วอร์เนอร์ เชอี (K. Warner Schaie) นักจิตวิทยาชาวอเมริกัน กล่าวว่า สีมีอิทธิพลต่อระบบชีวภาพและบุคลิกภาพของมนุษย์ ซึ่งเป็นผลทางจิตวิทยาที่เกิดขึ้นกับเด็ก และผู้ใหญ่ เมื่อเจ้าตัวน้อยสามารถรับรู้สีต่าง ๆ ได้แล้ว อารมณ์และบุคลิกภาพจึงเปลี่ยนแปลงตามสีที่พบเห็นไปด้วยนั่นเอง
สีส่งผลต่ออารมณ์ และพัฒนาการเด็กยังไงบ้าง?
ทฤษฎีของสี เป็นเรื่องที่เราคุ้นเคยกันดีอยู่แล้ว แต่สำหรับเจ้าตัวน้อยจะมองสีสันต่าง ๆ แล้วเข้าใจว่าสีนั้นป็นยังไงนะ ไปทำความรู้จักกับสีที่ส่งผลต่ออารมณ์และพัฒนาการเด็กกันค่ะ
- สีแดง
โทนสีสดใส แสดงถึงพลังและความตื่นตัว สีแดงช่วยกระตุ้นอารมณ์ เสริมความคิดสร้างสรรค์ เหมาะสำหรับช่วงเวลาที่ต้องการเรียนรู้ เป็นตัวช่วยชั้นดีในการสร้างสมาธิเลยหล่ะค่ะ
- สีส้ม
สีแสนดึงดูดใจของเหล่าหนูน้อย สีส้มแสดงถึงความสุขและความมั่นใจ พ่อแม่อาจใช้สีส้มเพื่อเสริมให้ลูกกล้าแสดงออกมากขึ้น แถมสีส้มยังทำให้รู้สึกตื่นตัวอีกด้วย ในยามเช้าที่ง่วงเหงา… ลองใช้สีส้มกระตุ้นเจ้าตัวน้อยดูสิคะ
- สีเหลือง
สีแห่งความสนุกสนาน เป็นสีที่เด็ก ๆ ส่วนใหญ่ให้ความสนใจมากที่สุด มีส่วนช่วยในการพัฒนาความจำ และกระตุ้นการทำงานของสมอง
- สีเขียว
สีของธรรมชาติ ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย สบายใจ และตั้งสมาธิได้ดี เป็นสีที่สร้างความรู้สึกทางบวก ถ้าใช้ในห้องนอนก็จะทำให้ลูกนอนหลับได้ง่ายขึ้นด้วยนะคะ
- สีฟ้า
ถ้าลูกรู้สึกตื่นเต้นจากสีสันที่สดใสมากเกินไป ลองใช้สีฟ้าเป็นตัวช่วย เพราะสีฟ้าส่งผลให้จิตใจสงบ ผ่อนคลาย นิ่มนวล ในเวลาที่เจ้าตัวน้อยกำลังหงุดหงิด นี่คือยาแก้ขนานแท้เลยนะ
- สีม่วง
สีม่วงอาจทำให้เด็กรู้สึกสับสน เครียด และรู้สึกไม่สบายตาได้ พ่อแม่จึงควรเลือกใช้สีม่วงโทนอ่อน เพื่อทำให้ลูกรู้สึกผ่อนคลาย และไม่เคร่งเครียดจนเกินไปค่ะ
- สีน้ำตาล
สีโทนเข้มที่ทำให้เด็กรู้สึกปลอดภัย เหมือนกับพี่หมีตัวน้อยในอ้อมอก สีน้ำตาลช่วยในการพัฒนาความสัมพันธ์ได้ แต่พ่อแม่ควรเลือกใช้ควบคู่กับสีสดใส เพื่อกระตุ้นจินตนาการของลูกน้อย
- สีดำ
สีดำอาจทำให้คิดถึงความรู้สึกด้านลบ แต่จริง ๆ แล้ว สีดำคือตัวช่วยในการปลดปล่อยความเครียด และสร้างสมดุล ในบางครั้ง เด็ก ๆ ใช้สีนี้เพื่อระบายความรู้สึกภายในใจ หากพ่อแม่รู้สึกกังวลเมื่อลูกใช้สีดำ ลองพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดกับลูกเพื่อเข้าใจให้ตรงกัน เพราะเจ้าตัวน้อยอาจจะแค่ชอบความเข้มของสีก็ได้นะ
รวมกิจกรรมเรื่องสี ช่วยเสริมสร้างพัฒนาการเด็ก
สี เป็นสิ่งพื้นฐานที่ลูกน้อยเรียนรู้ได้ไวที่สุด เพราะอยู่รอบตัว ไม่ว่าจะเป็นธรรมชาติ ร่างกาย หรือสิ่งของ การมีประสบการณ์กับสีต่าง ๆ จึงทำให้เด็กได้รู้จักการจำแนกและแบ่งประเภทตามคำเรียก ช่วยพัฒนาทักษะด้านภาษา และกระตุ้นการทำงานของสมอง การสอนลูกให้รู้จักกับสีจึงเป็นสิ่งสำคัญในการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก Cotton Baby จึงมัดรวมกิจกรรมเรื่องสีที่น่าสนใจมาฝากคุณพ่อคุณแม่ค่ะ
- ต่อบล็อกสี เสริมความคิดสร้างสรรค์
การต่อบล็อกสี ช่วยกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์และการจดจำ ถ้าเด็กเล่นเป็นกลุ่มก็จะเกิดการสื่อสารและแลกเปลี่ยนประสบการณ์สีของแต่ละคนด้วย
- หนังสือสี ดีต่อใจ
หนังสือสี หรือหนังสือภาพ คือไอเทมจำเป็นที่ขาดไม่ได้ แนะนำให้ทำมุมหนังสือเล็ก ๆ ไว้ให้เจ้าตัวน้อยเข้าไปปลดปล่อยจิตนาการ หรือจะชวนมาสร้างหนังสือทำมือด้วยกันก็ได้ เป็นการกระชับความสัมพันธ์ครอบครัวที่ดีเลยทีเดียว
- สวมบทบาท เรียนรู้เรื่องสี
บรรดาของเล่นสมมติทั้งหลาย คือกุญแจสำคัญ ลองให้ลูกสวมบทบาทเป็นเจ้าของร้านแล้วเล่นตอบโต้กัน เด็กจะเริ่มจดจำ และจำแนกสีกับของเล่นต่าง ๆ ที่ได้สัมผัส ไม่ว่าจะเป็นสีของผักผลไม้ หรือว่าของใช้อย่างช้อน และส้อม
- เรียนรู้ผ่านธรรมชาติ
สอนให้จดจำสีต่าง ๆ ด้วยการพาลูกออกไปสัมผัสธรรมชาติ เด็กจะสามารถเชื่อมโยงสีจากธรรมชาติเข้ากับสีอื่นได้ง่ายขึ้น เพราะเป็นสีที่พบเห็นเป็นประจำนั่นเองค่ะ
- ลับสมองด้วยเกมหลากสี
ปัจจุบันนี้มีเกมมากมายที่เสริมสร้างพัฒนาการเด็ก พ่อแม่สามารถเลือกเกมที่เหมาะกับลูก ๆ ได้ ถ้าเป็นเด็กเล็กอาจจะเริ่มที่เกมจับคู่สี แต่สำหรับเด็กโตก็ค่อยเปลี่ยนเป็นเกมที่ซับซ้อนมากขึ้นค่ะ
เห็นไหมคะว่า… ของเล่นหลากสีที่ลูกชอบ มีเรื่องราวซ่อนอยู่มากมายเลย สีต่าง ๆ นอกจากจะเสริมสร้างพัฒนาการเด็กแล้ว ยังสามารถปรับใช้ในการควบคุมอารมณ์ได้อีก รวมถึงเป็นวิธี่ที่ทำให้พ่อแม่เข้าใจลูกได้มากขึ้น สามารถสื่อสารกับเจ้าตัวน้อยได้ตรงจุดเลยล่ะ รู้ความลับเรื่องสีแบบนี้แล้ว… คุณพ่อคุณแม่ไม่สอนลูกเรื่องสีไม่ได้แล้วนะ