แม่มือใหม่ต้องรู้! เทคนิคให้ลูกดูดนมแม่จากเต้าอย่างถูกต้อง
นมแม่เป็นแหล่งอาหารสำคัญที่เป็นประโยชน์ที่สุดสำหรับลูกน้อย ซึ่งการให้ลูกได้ดูดนมแม่จากเต้าอย่างถูกวิธี นอกจากจะทำให้ลูกได้รับประโยชน์ที่ดีต่อร่างกายแล้ว ยังได้สัมผัสความใกล้ชิดระหว่างแม่กับลูกอีกด้วยนะคะ เพราะแบบนี้เราเลยมีเทคนิคการให้ลูกดูดนมแม่อย่างถูกวิธีมาบอกกันค่ะ
เวลาไหนที่ควรให้ลูกดูดนมแม่มากที่สุด
อย่างที่ทราบกันดีว่าควรให้ลูกน้อยได้ดูดนมแม่เร็วที่สุด นับจากหลังคลอดเสร็จ ซึ่งคุณหมอจะแนะนำให้ลูกดูดนมแม่ภายใน 1 ชั่วโมงหลังคลอด เพราะจะเกิดผลที่ดี โดยคุณพยาบาลจะเช็ดตัวเด็กให้แห้งก่อน แล้วค่อยนำมาวางที่อกของคุณแม่ ทั้งนี้ลูกอาจจะยังไม่ดูดนมแม่ในทันทีหรอกนะคะ ต้องใช้เวลาสักครู่ หรือภายในประมาณ 20 – 70 นาที ในการปรับตัวและหาหัวนมแม่ตามสัญชาตญาณทารกแรกเกิด
หากลูกน้อยดูดนมแม่ได้เร็ว จะทำให้การหลั่งฮอร์โมนโพรแลกติน (Prolactin) ที่ช่วยกระตุ้นการสร้างน้ำนม ทำให้น้ำนมมาไว และกระตุ้นการหลั่งฮอร์โมนออกซิโตซิน (Oxytocin) ที่มีส่วนช่วยกระตุ้นการหลั่งน้ำนมออกจากท่อน้ำนมและกระตุ้นให้มดลูกหดตัว ลดการตกเลือด ช่วยขับน้ำคาวปลา ซึ่งทำให้มดลูกเข้าอู่เร็วขึ้น
ขั้นตอนเอาลูกเข้าเต้า เพื่อดูดนมแม่อย่างถูกต้อง
- ประคองลูกด้วยแขนข้างที่ถนัด แล้วใช้มืออีกข้างนึงจับเต้านม โดยทำมือเป็นรูปตัว C ให้นิ้วหัวแม่มืออยู่ด้านบน และนิ้วมือที่เหลืออยู่ด้านล่าง
หรือศึกษาท่าอุ้มลูกในแต่ละช่วงวัย เพิ่มเติมได้ที่ “แนะนำ 6 ท่าอุ้มลูกที่เหมาะกับเด็กแรกเกิดถึง 4 เดือนขึ้นไป” - ให้ลูกน้อยใช้ริมฝีปากล่างสัมผัสกับหัวนมแม่
- เมื่อลูกน้อยเริ่มอ้าปากกว้างแล้ว กอดลูกให้แนบเต้านม ไม่ควรเอนตัวให้เต้านมเข้าหาลูก พร้อมตรวจดูว่าลูกดูดนมได้ลึกดีไหม โดยให้จมูก แก้ม และคาง สัมผัสเต้านม ขณะดูดแก้มจะป่องและได้ยินเสียงกลืนเป็นจังหวะ
- ควรให้ลูกดูดนมแม่จากเต้าแรกจนเกลี้ยง ถ้าหยุดดูดก่อน ให้เคาะเต้านม เพื่อให้ลูกดูดต่อจนเต้านมข้างนั้นนิ่ม แล้วจึงเปลี่ยนให้ลูกมาดูดนมอีกข้างหนึ่ง
เหตุผลที่ควรให้ลูกดูดนมแม่จากทั้งสองเต้าเท่า ๆ กัน เพราะ ร่างกายมีการสร้างน้ำนมที่ไม่เท่ากัน โดยส่วนใหญ่แล้วมักเกิดจากการที่คุณแม่ถนัดให้ลูกดูดนมเพียงด้านใดด้านหนึ่ง เมื่อลูกดูดนมเฉพาะข้างที่แม่ถนัด ร่างกายจึงสร้างน้ำนมข้างนั้นมากกว่าอีกข้าง
เทคนิคเวลาย้ายลูกมาดูดนมอีกข้าง ให้คุณแม่สอดนิ้วก้อยเข้าไปตรงมุมปากของลูก เพื่อขวางแรงดูดระหว่างปากและลานหัวนม ในการให้ลูกดูดนมครั้งถัดไป ให้เริ่มจากเต้านมข้างที่ลูกไม่ได้ดูดครั้งล่าสุดก่อนนะคะ เพื่อให้ทั้งสองข้างได้รับการกระตุ้นเท่ากัน
เทคนิคให้ลูกดูดนมแม่จากเต้าอย่างถูกต้อง
- ดูดเร็ว – ให้ลูกดูดนมแม่ โดยเร็วที่สุด ตั้งแต่ชั่วโมงแรกหลังคลอด ช่วยกระตุ้นการสร้างน้ำนมให้มาเร็วขึ้น หากให้ลูกดูดนมแม่ช้า น้ำนมก็จะมาช้าด้วยนั่นเองค่ะ
- ดูดบ่อย – ในช่วงแรกเกิด ถึงอายุ 1 เดือน ลูกควรได้ดูดนมแม่เมื่อต้องการ อย่างน้อย 8 – 12 ครั้งต่อวัน ถ้าลูกหลับนานกว่า 3 ชั่วโมง ควรปลุกให้ลูกตื่นขึ้นมาดูดนมแม่ด้วยเช่นกัน เพื่อให้ลูกได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ มีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นตามเกณฑ์ที่เหมาะสม รวมถึงช่วยลดปัญหาของตัวคุณแม่เองที่อาจเกิดเต้านมคัดและการสร้างน้ำนมลดลงได้อีกด้วยค่ะ
- ดูดนานและเกลี้ยงเต้า – การดูดนมของลูกในแต่ละครั้ง สามารถให้ดูดนานประมาณข้างละ 15 นาที หรือดูดจนกว่าจะเลิกดูดไปเอง แต่ต้องดูดจนเกลี้ยงเต้า เพราะน้ำนมในส่วนหลังจะมีไขมันที่เป็นประโยชน์ต่อสมองและร่างกาย ช่วยให้ลูกอิ่มนาน
- ดูดถูกวิธี – ก็คือการเอาลูกเข้าเต้าเพื่อดูดนมอย่างถูกวิธี ตามข้อด้านบนนั่นเองค่ะ ซึ่งจะช่วยทำให้ลูกดูดนมได้เต็มที่ และคุณแม่ก็ไม่เจ็บ
คุณแม่สามารถสังเกตความรู้สึกได้ว่าลูกดูดนมได้ถูกต้องหรือไม่
- ลูกสามารถอมหัวนมได้ โดยมีส่วนใหญ่เป็นลานหัวนม ในขณะที่ลิ้นลูกอยู่ใต้หัวนม มีแรงกดบนลานหัวนม เพื่อบีบให้น้ำนมไหล
- คุณแม่จะไม่รู้สึกเจ็บหัวนม แต่จะรู้สึกว่าหัวนมถูกดูดเป็นจังหวะ
- เสียงดูดนมของลูกจะค่อนข้างเงียบ ไม่มีเสียงดังจ๊วบ ๆ หรือเสียงลิ้นดังจั๊บ ๆ แต่อาจมีเสียงกลืนบ้าง แต่เบามากค่ะ
- คุณแม่จะสามารถมองเห็นใบหูของลูกขยับ ขณะที่ลูกกำลังดูดนม
นอกจากนี้หากคุณแม่ลองทำตามวิธีให้ลูกดูดนมแม่ที่ถูกต้องดูแล้วยังกังวลใจอยู่ แนะนำให้ปรึกษาคุณหมอหรือผู้เชี่ยวชาญ เพราะการให้นมแม่อย่างถูกต้อง เป็นสิ่งสำคัญที่สุดต่อการเจริญเติบโตอย่างสมบูรณ์ของลูกน้อยนะคะ
